Hierbij ga ik het hebben over:
Wat is verzekeren?
Het verzekeringsproces
Wettelijke aansprakelijkheid
Motorrijtuigen

Wat is verzekeren?

Over dit onderwerp ga ik het hebben over de volgenden punten, hierbij de punten:

Risico’s en risicomanagement
Het principe van verzekeren
De techniek van verzekeren
De verzekeringsvormen en branches
Sociale verzekeringen en particuliere verzekeringen
Verzekeraars en de verzekeringsbranche

Risico lopen we altijd. Verzekeringen zijn er daarom om de financiële gevolgen te verkleinen of weg te nemen. Verzekeringen kosten geld. Daarom willen de meeste mensen zich niet tegen alles laten verzekeren. Om te weten tegen welke risico’s je wel of niet wilt laten verzekeren, kunnen de risico’s in kaart gebracht worden.

U kunt er voor kiezen tegen welken risico’s je wilt laten verzekeren. Sommigen dingen zijn zoveel waard of kostbaar dat je het verzekerd wilt hebben. Denk aan uw auto, sieraden of uw huis.

Hier onder risico’s die je kunt verzekeren, moet verzekeren of niet te verzekeren zijn:

Je kunt verzekeren

Leven of dood bijvoorbeeld: levensverzekering, aanvullend pensioen
Bezit en vermogen bijvoorbeeld: opstal en inboedelverzekering, cascoverzekering auto
Gezondheid bijvoorbeeld: aanvullende ziektekostenverzekering
Je moet verzekeren
Verzekeringen die van de overheid moeten: wettelijke aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen of de basisdekking voor de zorgverzekeringswet
Sociale verzekeringen bijvoorbeeld: AOW, WW
Niet te verzekeren zijn
Risico’s die heel vaak voorkomen bijvoorbeeld slijtage aan kleding en dergelijke

Risicomanagement voor de bepaling

Risico= kans * gevolg

Een risico naarmate de kans van optreden en de gevolgen groter zijn. Een risico is over het algemeen minder belangrijk als:
De kans minimaal is, maar het gevolg groot
Het gevolg minimaal is, maar de kans groot

Dus een grote kans hoeft nog niet een groot risico te zijn. Als de kans van een gebeurtenis redelijk groot is, maar het nadelig effect ervan redelijk klein is, dan is het risico niet al te groot.

Veel risico’s kunnen verzekerd worden, maar het verzekeren van alle risico’s zou te veel kosten met zich meebrengen. We hebben ook gezien dat sommigen risico’s niet te verzekeren zijn. Het is dus van belang om risico’s goed te managen.

Risicomanagement is het inventariseren en beoordelen van risico’s om vervolgens maatregelen vast te stellen om de risico’s te voorkomen, te verminderen, uit te besteden of te accepteren.

De wijze waarop een particulier omgaat met risico’s kan verieren. Het omgaan met risico’s heet ook wel het bepalen van risico strategieën. Er zijn vier manieren om met een risico om te gaan ofwel er zijn vier risico strategieën;
Voorkomen van risico’s
Verminderen van risico’s
Uitbesteden van risico’s
Accepteren van risico’s

Het principe van verzekeren

Voor zowel particulieren als bedrijven vormt het financieel belang bij het al dan niet plaats vinden van een gebeurtenis de aanleiding om een verzekeringsovereenkomst te sluiten. Een van de eisen die de wet stelt aan een verzekeringsovereenkomst is dat het tijdstip van de uitkering onzeker is. Voorbeelden zijn uitkering na een inbraak, een aanrijding of een overlijden. Vaak worden ook zogenaamde gevolgschaden verzekerd. Dit kunnen bijvoorbeeld de opruimingskosten na een brand zijn of het zogenaamde gamis aan verwacht voordeel.

De techniek van verzekeren

Hoe kan het dat verzekeraars de risico’s kunnen dragen die particulieren niet willen of kunnen dragen?

Verzekeraars kunnen kunnen hun rol vervullen omdat ze de verschillende risico’s kunnen inschatten op grond van bijvoorbeeld CBS-cijfers of informatie van CVS. De afgelopen jaren hebben er ongeveer 9.500 verkeerongevallen met letsel per jaar plaatsgevonden. Afgezet tegen het grote aantal weggebruikers in Nederland, is dit een redelijk stabiel gemiddelde.
Het kunnen inschatten van de risico’s, omdat deze in het algemeen een stabiel gemiddelde kennen, wordt ook wel de wet van de grote getallen genoemd. Het is voor een verzekeraar van belang om een groot aantal verzekeringen te hebben om de gemiddelde schade kans zo goed mogelijk te berekenen en om de risico’s te kunnen dragen.

Om een goede premie te berekenen voor een bepaalde verzekering houdt een verzekeraar rekening met de statistieken uit het verleden. In het geval van de scooter verzekering van John van de Meer uit het voorbeeld kijkt een verzekeraar naar het aantal gestolen (bijv.) scooters en het aantal schades aan (bijv.) scooters in de afgelopen jaren. Op basis hiervan wordt een premie berekend. Het kan echter voorkomen dat een verzekeraar op basis van statistieken uit het verleden in een bepaald jaar toch niet uitkomt. Daarom werkt een verzekeraar met een reservering. De verzekeraar maakt een reservepotje voor het geval dat er in een bepaald jaar door omstandigheden een extra potje geld nodig is om schades uit te keren.

Alle mensen die eenzelfde risico willen verzekeren maken periodiek een bedrag over aan een verzekeraar. De verzekeraar beheert het geld en keert een bedrag uit aan degene die schade heeft geleden.

Op de schade-uitkering is het zogenaamde indemniteitsbeginsel van toepassing.
Dit betekent dat de klant door een uitkering uit een schadeverzekering niet in een financieel gunstiger positie mag komen dan het geval was voor de schade. Toch komt dit in de praktijk wel voor, omdat verzekeraars er in hun polisvoorwaarden van mogen afwijken.

Verzekeringsvormen

Er zijn twee soorten verzekeringen voor particulieren, sociale verzekeringen en particulierenverzekeringen:

Sociale verzekeringen

Deze verzekeringen zijn door de overheid voor de hele bevolking of voor bepaalde groepen verplicht gesteld. Sociale verzekeringen kan je weer onder verdelen:
Werknemersverzekering
Deze verzekering is alleen verplicht voor werknemers in loondienst. Voorbeelden: WIA en de WW
Volksverzekeringen
Volksverzekeringen zijn verplicht voor alle inwoners van Nederland. Voorbeelden: AOW, ANW en de AWBZ

Een sociale verzekering is verplicht. Dit zijn dus risico’s die je moet verzekeren. Ook de premie wordt door de overheid vastgesteld, dit is vaak een percentage van het inkomen.

Particulieren verzekeringen

Door middel van particulieren verzekeringen bieden verzekeraars zekerheid door het overnemen van de financiële gevolgen van risico’s. Naast de overheid biedt ook de particulieren verzekeringsbedrijfstak zeer veel mogelijkheden om risico’s over te dragen. Particulieren verzekeraars bieden dekking voor bezitsrisico’s, vermogensrisico’s en inkomensrisico’s. Sociale verzekeringen beperken zich tot inkomensrisico’s en de dekking van geneeskundige kosten.

Antiselectie en premiedifferentie

Mensen hebben de neiging om risico’s niet te verzekeren als zij der nauwelijks of geen schades van verwachten, terwijl men voor risico’s waarvan men de kans op schade groot acht wel een verzekering wenst af te sluiten. Zo zullen bijvoorbeeld personen met een goede gezondheid minder snel geneigd zijn om een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten dan personen met een slechte gezondheid. Dit noemen ze antiselectie of autoselectie. Als verzekeraars hier niets tegen doen kloppen de berekeningen voor hun premies op basis van de algemene statistieken niet.
Door voor verschillende groepen mensen, verschillende premies te vragen kan een verzekeraar antiselectie tegengaan. Dus niet iedereen betaald voor dezelfde verzekering dezelfde premie. Zo betaal een man van 50 minder premie voor een scooterverzekering dan een jongen van 16 doordat de jongen van 16 veel meer risico vormt. Dit wordt premiedifferentiatie genoemd. Verzekeraars kijken niet alleen naar leeftijd maar ook naar woonomgeving. Iemand die in een dorp woont betaald minder premie dan iemand die in een stad woont. In de stad is de kans namelijk groter op schades dan in een dorp.
Bij sociale verzekeringen spelen gezondheid, leeftijd en woonomgeving geen rol.

Indeling in branches

Particulieren verzekeringen worden ingedeeld in twee branches:
Levensverzekeringen
Schadeverzekeringen

Branche leven

Levensverzekeringen hebben te maken met het leven en de dood van de mens. Levensverzekeringen vallen bij de technische indeling van verzekeringen onder de branche leven. Ook pensioen behoort tot de branche leven.

De schadeverzekeringen vallen uiteen in Branche brand, Branche transport en Branche varia.

Branche brand

Onder de branche brandverzekeringen vallen voornamelijk bezitsverzekeringen. Bij bezitsverzekeringen je een bezit. In verzekeringstechnische termen wordt dit ook wel een object of een verzekerde zaak genoemd. Dit kan een bijvoorbeeld een auto of een inboedel van een huis zijn. Een opstalverzekering biedt dekking voor schade die ontstaat door brand, storm, inbraak en sommige waterschades.

Branche transport

Onder branche transport vallen allerlei soorten verzekeringen die samenhangen met de risico’s van transport en reizen.
Zoals de verzekering van schepen, lading en aansprakelijkheid van de vervoeder. Ook particulieren kunnen een transportverzekering afsluiten, zoals een reisverzekering en de verzekering van pleziervaartuigen.

Branche varia

Onder branche varia vallen alle overige verzekeringen. De branche varia is onder te verdelen in de volgende categorieën:
Medische variaverzekeringen, dit zijn verzekeringen die te maken hebben met de gezondheid van de mens, maar zijn geen levensverzekeringen.
Aansprakelijkheidsverzekeringen, dit zijn verzekeringen die schades dekken na het gevolg van fouten.
Motorijtuigenverzekering, dit zijn de WA-verzekeringen die door een motorrijtuig veroorzaakte schade anderen vergoeden en de cascoverzekeringen die de schade aan het eigen motorijtuig dekken.
Overige variaverzekeringen, dit zijn bijvoorbeeld de reis en annuleringsverzekering en de pleziervaartuigverzekeringen.